Смесената комисия по историческите въпроси зацикли върху живота и делото на Гоце Делчев. Три дни скопската страна отказва да признае очевидния, документиран и признат от самия Гоце факт, че войводата е българин по народност, съобщиха от пресцентъра на ВМРО.
Оказва се, че македонската страна признава, че Делчев е роден в екзархийско населено място – Кукуш, че е бил екзархийски учител, но забравят чия е Екзархията. Забравят също и скръбното изказване на Гоце от писмото му до Никола Малешевски: „... когато си сме българи и всички страдаме от една обща болест“.
Тая болест за Гоце бяха разделенията. И ясно е, че днес в Скопие още има хора, които търсят тези разделения. Докато България търски сътрудничество и обща полза, елитът в Скопие тупа топката и се опитва да ни замазва очите, за да си прокара политиката за НАТО и ЕС.
Поредното безобразие на скопските политици пролича достатъчно ясно в предложението им в смесената комисия. Според това предложение Делчев е деец на македонското освободително дело, който бил почитан и от народа на България.
На няколко места се споменава как Делчев е символ на Македония, но системно се пропуска, например, че Организацията работи и в Одринско и това се споменава само пътьом. През цялото време се прокарва разделение между „македонско“ и „българско“ с внушението, че към онзи момент става дума за различни народи.
В резултат, предлага се най-вече заедно да се чества 7 октомври – денят, в който костите на Гоце Делчев са предадени от комунистическата власт в София на Скопие. Между другото са споменати и други възможни дати, но без никаква конкретност и без никакво видимо намерение общо да се отбелязват заедно рождението и смъртта на Делчев, например.
За мен подобно предложение е откровена подигравка, която всъщност минира процеса на подобряване на отношенията между двете страни, заявява Красимир Каракачанов.
Досега процесът на разведряване със Скопие се дължи най-вече на великодушието на София и на ангажираността на международни фактори. Но явно време е България да втвърди позицията си подобно на гръцката страна.
Да, тъжно е да го кажем – защото става дума за наши братя по кръв, към които България винаги е била (и трябва да бъде!) великодушна. Но вижда се, че нашето великодушие в този момент се тълкува като слабост. И Скопие се надява работата на общата комисия всъщност да легитимира някаква компилация от измислици, преплетени с научни факти.
Ако това продължи, българската делегация трябва да стане от масата с всички възможни последствия за европейската и натовска интеграция на Северна Македония. Вината за това няма да бъде наша, пише още Каракачанов.
Текст на предложението на скопската страна относно Гоце Делчев
Гоце Делчев е маркантна фигура од македонското ослободително дело од крајот на XIX и почетокот на XX век, идеолог и организатор на револуционерното движење и на неговата самобитност. Поради преданоста кон делото, името на Делчев длабоко е вградено во македонската државотворна традиција и колективната свест на македонскиот народ, но и во меморијата на македонската емиграција во кнежевството Бугарија, како и на бугарскиот народ. Неговото име го носат повеќе институции во Р. С. Македонија и во Р. Бугарија.
Гоце Делчев е роден на 4. 02. 1872 година во Кукуш, а загинал во борба со османлиските сили на 4.05. 1903 година во с. Баница, Серско, (Османлиска Империја). Се школувал во родниот град, бугарската егзархиска гимназија во Солун, и во Военото училиште во Софија. Работел како егзархиски учител во Штип (1894-1896) и кратко во Банско (1896). Во 1894 година бил посветен во МРО, која имала за цел извојување на политичка автономија на Македонија во рамките на Османлиската Империја. Делчев, мечтаел за Македонија како слободна држава. Според него, ослободувањето на Македонија лежи во внатрешно востание. Како задграничен претставник на Организацијата во Бугарија, работел за придобивање на морална и материјална поддршка за ослободително дело сред македонската емиграција и бугарското општество, но и за одбрана на независноста на Организацијата. Г. Делчев е главен организатор и инспектор на четничкиот институт на Организација. Како таков, често правел обиколки во Македонија, а повремено и во Одринско.
Делчев уште за време на животот стекнал митски ореол на апостол, кој особено се засилил и проширил по неговата смрт. Неговиот соборец Михаил Чаков, за време на Првата светска војна ги прибрал од Баница земните останки на Делчев, кои во 1923 година ги предал во Домот на Илинденската организација во Софија. Тие се чувале во специјален саркофаг на кој е испишан заветот на Илинденците „овие свети коски да се однесат во престолнината на слободна и независна Македонија“. Оттука на 7 октомври 1946 година, во Софија со пригодни свечености е потпишан Протокол помеѓу претставници на Илинденската организација и владата на Н. Р. Македонија за пренесување на моштите на Гоце Делчев во Скопје.
Заедничката комисија имајќи го предвид значењето на Гоце Делчев за македонската државотворност, како и улогата на Илинденската организација во Бугарија за спазувањето и предавањето на неговите мошти на македонските власти, а раководејќи се од позитивните европски вредности, на владите на Р.С. Македонија и Р. Бугарија, им предлага, во духот на договорот за добрососедство, заедничко одбележување на 7 0ктомври, како ден на пријателство меѓу двете земји и народи, како и други јубилејни датуми поврзани со Гоце Делчев. Со тоа, на своевиден начин даваме нова димензија на безвременската девиза на Делчев „Јас го разбирам светот како поле за културен натпревар меѓу народите“.
